Persons, Souls, and Death van David H. Lund (Recensie)
Geplaatst door
Titus Rivas (publicatiedatum: 1 May, 2016)
Samenvatting
Boekbespreking door Titus Rivas van het boek "Persons, Souls, and Death" David H. Lund.
Boekbespreking
David H. Lund. Persons, Souls, and Death: A Philosophical Investigation of an Afterlife. Jefferson: MacFarland, 2009. iSBN 978-0-7864-3487-9.
De nog veel te onbekend gebleven filosoof David Lund, verbonden aan de Bemidji State University (Minnesota) is al eerder aan bod gekomen in Terugkeer, namelijk in verband met Death and Consciousness. In het werk Persons, Souls, and Death, komen voor een groot deel dezelfde thema's voor, maar het is wel echt een ander boek.
Lund wijst er terecht op dat het ontbreken van een persoonlijk leven na de dood altijd negatief zou zijn, omdat alle positieve mogelijkheden die iemand zolang hij of zij leeft heeft daarmee vernietigd zouden zijn.
Aan de hand van de niet-fysieke kenmerken van het bewustzijn zoals subjectiviteit, eenheid, kwaliteit en intentionaliteit toont de auteur aan dat het materialisme onjuist moet zijn. Ons geestelijk voortbestaan tijdens het aardse leven kan overigens ook niet begrepen worden vanuit het lichaam. Lund stelt daarom terecht dat we immateriële subjecten zijn die scherp onderscheiden kunnen worden van ons fysieke lichaam. Hij merkt overigens op dat een bewustzijn zonder subject dat de bewuste ervaringen ondergaat, een onzinnig concept is. Hoe kan een ervaring nu bewust (subjectief) zijn als er geen subject is van die ervaring?
Hierin distantieert Lund zich dus van een populair spiritueel concept van onpersoonlijk bewustzijn dat uiteindelijk is afgeleid uit het boeddhisme. Dit is zonder meer relevant voor de theorievorming rond bijna-doodervaringen.
Vervolgens laat Lund zien dat het subject een ontologische substantie moet zijn, d.w.z. een wezen dat zichzelf gelijk blijft terwijl zijn ervaringen en eigenschappen kunnen veranderen. Dit maakt hem tot een uitgesproken substantie-dualist. Wat de verhouding tot het brein betreft, stelt Lund dat de fysieke wereld juist in de hersenen open moet staan voor psychogene beïnvloeding. Het is namelijk bij voorbaat ondenkbaar dat de geest geen invloed heeft op het brein.
Net als bij Death and Consciousness staat Lund ook in dit boek weer stil bij empirisch bewijsmateriaal voor een voortbestaan. Opvallend is dat hij benadrukt dat elke vorm van overleven na de dood meteen ook een persoonlijk voortbestaan moet zijn. Minder geslaagd vind ik zijn opvatting dat bij veel casussen van kinderen met spontane herinneringen aan vorige levens een bezetenheidsverklaring niet uitgesloten kan worden.
Hoe dan ook is dit boek verplichte kost voor lezers die theorievorming rond een voortbestaan na de fysieke dood een stevige wijsgerige fundering willen geven.
Titus Rivas
Deze recensie werd gepubliceerd in Terugkeer 26(1), voorjaar 2015. blz. 32, en Levenslicht 42, voorjaar 2015, blz. 21.
Contact:titusrivas@hotmail.com