Brieven rond de vriendschap tussen Wim en Titus Rivas

Geplaatst door

Titus Rivas (publicatiedatum: 16 November, 2006)

Samenvatting

Brieven rond de vriendschap tussen Wim en Titus Rivas.

Tekst

V. Brieven rond de vriendschap tussen Wim en Titus Rivas

Verklaring t.a.v. vriendschappelijke hulp aan Wim D.

Hierbij verklaar ik, Titus Rivas, dat ik bereid ben om Wim D. voor zover psychisch en materieel in mijn vermogen ligt, bij te staan in zijn pogingen om een psychotherapeutische behandeling te krijgen met betrekking tot zijn doodswens en de onderliggende problematiek daarbij.
Dit houdt in dat ik hem voor zover mogelijk geregeld zal bezoeken en waar nodig mede zijn belangen zal behartigen tegenover de hulpverlening. In noodgevallen is het ook mogelijk dat Dhr. D. enkele etmalen (met een maximum van drie achter elkaar) door mij wordt opgevangen, mits dit geheim blijft en hij zelf naar een andere oplossing zoekt.
Ik zal hem nooit dwingen psychotherapeutische hulp te ondergaan of hem laten opnemen enkel en alleen om te voorkomen dat hij zelfmoord pleegt, terwijl er geen zicht is op behandeling of de behandeling als zinloos wordt gezien door Dhr. D. Alleen wanneer Dhr. D. aantoonbaar psychotisch is, althans psychisch sterk in de war, zal ik zelf actief deelnemen aan het regelen van een gedwongen opname, tenzij het al vast zou staan dat hij niet in aanmerking komt voor een behandeling.
Overigens zal ik ook geen actieve hulp aan zelfdoding verlenen.
In het algemeen zal ik de wensen van Dhr. D. aangaande zijn eigen leven en
eventuele sterven respecteren, binnen mijn eigen morele grenzen.

Drs. Titus P.M. Rivas, 15-05-1996

Een zekere Margot Grey schrijft in haar boek "Return from death", over bijna-dood-ervaringen, ook iets over zelfmoord.
Dit zijn een paar relevante passages (uit het Engels vertaald door mij): "de bijna-dood-ervaringen (van mensen die zelfmoord wilden plegen) leken niet af te zijn, er ontbraken bepaalde positieve aspecten van.... "

"...Raymond Moody heeft gezegd dat deze ervaringen allemaal werden beschreven als onplezierig. Hij vond duidelijk ook gegevens die uitwezen dat de conflicten van de betrokkenen nog steeds aanwezig waren na hun klinische dood."

"... anderen vertellen dat ze het gevoel hadden dat ze nog lang in een onplezierig "vagevuur" zouden moeten blijven. Dit was hun straf om de regels te overtreden, ze zouden zich namelijk hebben willen onttrekken aan een soort contract dat ze voor dat leven hadden, d.w.z. een bepaalde taak die ze te vervullen hadden."

Titus Rivas, 31 juli 1995

N., 10-11-1995
Beste Wim,
Ik hoop dat ik je niet kwets met deze brief, dat is mijn bedoeling helemaal niet. Ik mag je graag en draag je een warm hart toe. En ik was echt blij met die brief vanmorgen.

En toch zit ik ergens mee. Ik heb juist in deze tijd, zo net na alle rotzooi,
heel veel behoefte aan nadenken en helemaal in mijn eigen sfeer verkeren. Maar dat gaat moeilijk als ik constant een gast heb. Het gaat er niet om dat jij dat bent, maar ik heb echt behoefte aan alleen zijn. Zo zit ik in elkaar, en als ik daar niet aan toegeef, dan draai ik op een gegeven moment door. Dan word ik zwijgzaam en stuurs, en na verloop van tijd kribbig en uiteindelijk zelfs agressief.

Ik had dit eerder moeten aangeven, denk ik. Maar ik was (en ben) erg bang om je te kwetsen. Ik was vooral bang dat je het persoonlijk zou opvatten.

Wim, om onze vriendschap te redden, is het echt nodig dat je gauw weer naar huis gaat. En ook elke dag samen eten en dan de hele avond samen doorbrengen, kan niet meer doorgaan. Af en toe is prima, maar er is een juiste maat voor alles.

Ik ben ook niet iemand die erg goed is in lange tijd ouwe jongens krentenbrood, ik ben meer iemand voor echt contact met serieuze gesprekken en dan goed gedoseerd.

Als je nog echt bang bent, dan kunnen we precies afspreken tot wanneer je wil blijven. Ik dacht eigenlijk uiterlijk tot zondagochtend, maar eigenlijk liever eerder. Er moet dan een andere oplossing worden gevonden en ik wil daar dan wel over meedenken.

Wim, echt nogmaals, vat het niet persoonlijk op en wees blij dat ik het risico neem je deze brief te schrijven. Deed ik dat niet, dan was het ongetwijfeld tot ruzie gekomen van mijn kant.

Hou je taai en hopelijk blijven we goede vrienden,
Titus

Beste Wim,

Het gaat mij er nu niet om dat je mij persé bedriegt of zo, maar ik kan er niet tegen dat ik vrijdag al heb gezegd dat ik niet langer onderdak kon bieden, en dat er vanavond dan twee redenen ongemerkt op tafel komen te liggen: Max en je griep.
Ik word daar innerlijk erg overstuur van. Ik wil een goede vriend voor je zijn en je helpen, maar ik ben in feite al over mijn grenzen heen gegaan, sinds vrijdag al. Wat ik nu nog doe is extra, en in zekere zin gevaarlijk voor mijn eigen welbevinden. Ik moet echt zeker weten dat het maar tot morgen 11, 12 uur is dat je blijft.
Natuurlijk wil ik wel dat het dan goed met je gaat en daarom dat ik dus vroeg of je een andere oplossing weet. Ik wil niet dat je nou in nog grotere problematiek komt, zie je. Alsjeblieft zoek een goede oplossing. Er moet er een zijn. Want bij mij kan het geen dag langer, ik word hysterisch zoals je al kon voorproeven vanavond.

Sorry dus voor mijn agressie en verwijten. Je bent de moeite waard, Wim, als persoon en vriend. Daarom raak ik ook overstuur van deze situatie. Ik wil je er niet uitgooien, maar ik kan gewoon niet verder zo. Ik heb zeker voor de komende jaren meer dan genoeg mensen opgevangen, inclusief vrienden. Ik heb wat privacy en eigen ruimte in te halen, een heleboel zelfs.

Dan over Max: Gooi hem er definitief uit, wees niet bang voor de risico's maar betrek mensen zoals mij erbij en Gerard desnoods ook maar. Leer hem een lesje dat hem lang zal heugen. En kap met hem, voorgoed en definitief.

14-11-1995
Drs. T.P.M. Rivas
adres

W.J.D.
adres

N. 10-11-1995

Beste Titus,
De afgelopen dagen realiseer ik me pas echt wat ik aan je heb.
Hoewel we het niet altijd eens zijn met elkaar (wat overigens menselijk is) ben je een eerlijk en oprecht persoon, waarvan ik nog veel kan leren.
De [relativerende] grappen die jij maakt over mijn voornemen om zelfmoord te plegen, begrijp ik enerzijds wel, maar het is aan wie dan ook moeilijk om uit te leggen wat de daadwerkelijke reden is, waarom in dit geval ondergetekende het wil. Iets waar je denk ik ook mee te maken krijgt wanneer je straks praktijk uitvoert als hopelijk succesvol psycholoog.
Ik hoop dat zolang wij elkaar nog zullen kennen, wij een fijn
contact hebben.
Ik wil je nogmaals (ik kan het niet vaak genoeg doen) bedanken voor alle moeite die je voor me doet, (vooral t.a.v. het hernieuwen voor zover mogelijk van het contact tussen mij en Michael L. geb. op 18-12-1966 te Spanje).

Liefs, en sterkte met alles vooral met je laatste tentamen in december.
Groetjes,

Wim

N., 18-5-1996
Beste Wim,
Ik heb het gisteren niet leuk gevonden hoe je op mijn vraag over Rob gereageerd hebt. Je had het over "privacy" alsof ik een volkomen vreemde voor je was. Alsof ik niet dag in dag uit aan je zijde heb gestaan. Alsof we niet samen aan dat boek bezig zijn. Je mag best weten dat ik daar gisteren heel erg boos over was. Ik heb er wel een uur of langer over gepraat met Pablo over de telefoon.

Zorg voortaan dat je je woorden zorgvuldiger kiest. Ik heb deze bewoording over "privacy" niet verdiend. Net alsof ik er geen begrip voor zou hebben als je nog niets wil vertellen omdat het allemaal heel pril is. Ik werd er ook door herinnerd aan hoe je reageerde op het feit dat ik je brieven had geopend [toen je in het ziekenhuis lag]. Of dat ik je volgens jou "aan het handje had genomen" [om je te beschermen tegen acties van derden].
Dit is allemaal onzin en ik kan er niet goed tegen, Wim.

Bovendien heb ik het heel onaangenaam gevonden dat er zoveel geblowd werd bij jou thuis. Ik voelde me niet op mijn gemak, zelfs lichamelijk niet. Ik heb er zelfs nu (zaterdagmorgen)nog lichamelijk last van. Daarom dat ik niet meer bij jou op bezoek kom, als ik reden heb om te veronderstellen dat er geblowd wordt.

Wim, je geeft me door je gedrag gisteren echt het gevoel dat je me hebt gebruikt. Doe dat niet nog een keer, want dan trek ik me echt terug en dan beëindig ik onze vriendschap. Dan geef ik je de ingetypte teksten over je leven en een ondertekende uitdraai van de brief aan de inspecteur en mag je de machtiging direct beëindigen.

Ik ben gisteren ook bij X. weggegaan met een verwijzing naar het blowen. Jehad het namelijk over vrienden die je nog pas zeer kort kent. Die vrienden zijn uit het blowcircuit. Ik heb de ervaring met J. en anderen dat die zich net zo opstellen als jij nu tegenover mij doet. Met name als ze geblowd hadden. Ik vind dat bijna geen toeval meer.
Het ging er gisteren wat mij betreft niet om dat ik je privacy niet wil respecteren, maar dat je mij behandelt als een dienaar die je naar willekeur kunt gebruiken en afdanken, in plaats van als een echte vriend.

Denk hier maar eens over na. Als je vindt dat ik ongelijk heb, reageer dan maar niet. Als ik over een week of zo geen positieve reactie heb van je, dan beëindig ik van mijn kant de vriendschap. Je krijgt dan automatisch die spullen in je bus.
Titus

N., 19-09-1996
Beste Wim,
Hoe is het afgelopen met Robbert en met Apeldoorn?

Ik vind het leuk dat onze vriendschap hersteld is, en ook dat je weer penningmeester wil worden en door wil gaan met je autobiografie.

Verder nog een opmerking om problemen tussen ons te voorkomen:
Het is beter als we elkaar niet constant op de lip zitten, om irritaties zoals van vorig jaar te voorkomen. Daarom lijkt me het het beste als we de volgende twee regels aanhouden:
- Ofwel de morgen ofwel de middag ofwel de avond met elkaar doorbrengen, maar niet èn de morgen èn de middag, etc.
- Nooit twee avonden achter elkaar met elkaar doorbrengen.
Ik hoop dat je dit nu wel begrijpt. Vooral de laatste tijd heb ik veel tijd voor mezelf nodig, want ik ben zwaar overbelast.
Maar het is nu ook de hoogste tijd geworden dat ik duidelijk ben naar mensen toe, zodat ik niet opnieuw overbelast raak.

Hartelijke groeten en tot gauw!

N., 03-10-1996
Geachte Heer/Mevrouw,
Hierbij wil ik mijn oprechte deelneming betuigen met uw verdriet rond het heengaan van Wim.

Helaas kon ik door persoonlijke omstandigheden niet op zijn begrafenis aanwezig zijn. Mijn excuses daarvoor.
Wim was een tijdlang met mij bevriend, maar heeft kort voor zijn overlijden zijn banden met mij verbroken. In feite was hij de laatste maanden steeds verder geïsoleerd geraakt, vertelde hij me kort voor de breuk.
Als men in deze zaak al van schuld kan spreken, dan ligt die voornamelijk of uitsluitend bij de structuur van de Nederlandse geestelijke gezondheidszorg. Men kan klaarblijkelijk niet goed omgaan met de problematiek van iemand als Wim.
Ik vind het goedkoop om binnen zijn familie of vriendenkring naar schuldigen te gaan zoeken. We hebben allemaal onze uiterste best gedaan om Wim bij te staan, ieder naar eigen vermogen en ieder op zijn of haar eigen manier.

Wim geloofde zelf in een leven na de dood en verwachtte aan gene zijde eindelijk rust te vinden. Laten we hopen dat deze verwachting uit is gekomen.

Ik wens u heel veel sterkte met dit verlies,
Titus Rivas

P.S.: U kunt altijd contact met mij opnemen als u een persoonlijk gesprek met mij wil.

Nijmegen, 16-04-1997
Beste Titus,

Bij deze wil ik even wat gedachten met je delen over het dramatische einde van im en wat zaken die eraan vooraf gegaan zijn.

In 1988 heb ik Wim voor het eerst leren kennen.
In Mei 1996 heb ik hem voor het laatst gezien.
Ik heb hem dus zo'n zeven jaren gekend.

In 1990 zag ik samen met hem de film The Day After.
Toen je op het scherm die vuurzee zag, zei hij - en dat zal ik nooit vergeten- dat als hij daarbij zou zijn, hij zo in dat vuur zou lopen.
Dat begreep ik slecht. Wat later begreep ik het een beetje beter, en nu nog wat beter, maar wel een beetje aan de late kant.
Wim heeft zelfmoord gepleegd - en van mijn kant alsjeblieft geen eufemismen of mooie termpjes hiervoor - want deze wanhoopsdaad is dusdanig definitief dat een hard en lelijk woord hier wel op zijn plaats is.

Ik denk wel dat Wim nu ook op zijn plaats is, een veel betere natuurlijk, ja, O.L. Heer zal het te vroeg gevonden hebben, en hier nou niet te zeer mee in Zijn nopjes geweest zijn, maar O.L. vrouw is vast wel tussenbeide gekomen en nu is Wim ergens waar het beter is - verlost van al dat boze wat hem uiteindelijk de dood ingejaagd heeft. Iets dergelijks geloofde Wim ook. Bij X., vlak voordat ik naar de States zou gaan, en toen hij er ook bij was, heb ik een aantal malen op de stereoset de song van Elvis Presley "I've got a Mansion over the hilltop" gedraaid, en dan begon Wim steeds te huilen.
Nee, hij zal vast niet al teveel van de tekst verstaan hebben, maar misschien aangevoeld des te meer.

Jaren terug al is het mij duidelijk geworden dat er hier in het verleden zeer grove beoordelingsfouten gemaakt zijn.
Zelfvertrouwen en eigenwaarde werden zo ondergraven op een rampzalige wijze. Ik vraag mij dan ook af, als Wim zei dat hij moeite had met leren, of ik mij daar dan nog over moet verbazen ook. Want studieresultaten en welbevinden hangen nou eenmaal met elkaar samen. Dat zijn intelligentie dan ook zeker niet onder het gemiddelde zat, is later dan ook gebleken, en door een uitgebreide test en door latere studieresultaten van zijn opleiding voor sociaal werker - die nog aanmerkelijk beter hadden kunnen zijn als hij toen al niet redelijk ziek geweest zou zijn.
Nee, hadden de heren deskundigen beweerd, nee, hij zou nooit voor zichzelf kunnen zorgen.
Hoe valt het dan te verklaren dat zijn huis altijd spic & span was, zijn paperassen keurig in orde, en zijn voorkomen zo netjes en correct?
Of al deze dingen zijn niet het werk van Wim maar van kaboutertjes geweest of iemand heeft ergens in het verleden met een beoordeling knoeiwerk geleverd.

Naar mijn mening is Wim hierdoor van zijn eigenwaarde gestript en heeft daarna het een het ander opgeroepen, inclusief het roepen van "handicap, handicap" door onze deskundigen, zoals een ezel "iaa - iaa" roept, sorry hiervoor, Titus, ik heb daar dus altijd een onbevredigd gevoel bij gehad, ja, en Wim ook dus.
In mijn ogen kreeg hij dus onterecht en onnodig een sociaal-maatschappelijke rolstoel opgedrongen, eentje voor het leven, en dat kon hij niet accepteren wat eigenlijk ook weer een bewijs is in zekere zin van zijn gezonde vermogen om zaken juist in te schatten.
Wat nou gestoorde motoriek! Hetgeen als absoluut onmogelijk gezien werd heeft Wim ook nog gedaan. Als kellner gewerkt. Ja, dat kon hij prima. Persoonlijkheid en inzet zijn nou eenmaal voor normale mensen belangrijker dan handen die een beetje trillen, so what...

Ik analyseer niet, ik beschrijf gewoon, ik voos gewoon een beetje door mijn herinneringen heen.
Een ander mag analyseren, maar dan liefst iemand die dat ook nog kan.

Graag had ik gezien dat Wim ergens op de juiste plek opgenomen had kunnen worden, er vanuit gaande dat de psychiatrie ook knapper wordt. Wordt ze ook vast en zeker wel, ware het niet, dat ook de psychiatrie half kapot bezuinigd wordt, ondermeer ook om allerlei bureaucratische toestanden draaiende te houden die weer andere mensen vermalen en hen op hun beurt weer in grote getale naar diezelfde psychiatrie toedrijft. En de psychiatrie speelt het balletje dan weer terug door te zeggen: sorry, hier hebben wij de faciliteiten niet voor. En als je dan, net als in dit geval, mensen voor je ogen ziet neergaan, dan roept men: recht op zelfbeschikking!
Ik heb nooit geloofd dat er mensen bestaan die echt, vanuit de grond van hun hart, naar de knoppen willen gaan. Wanhopig, ja, maar niet dit.
Vrijheid? Is Wim ooit echt vrij geweest op deze manier, verschraald en beknot als zijn leven was?

Zelfmoord is onomkeerbaar, Titus, het moet ook voor jou erg hard aangekomen zijn. Voor mij ook. Nooit zal ik meer een Duveltje met hem kunnen vatten, zijn lievelingsbier, nooit zal ik fouten die ik naar hem toe gemaakt heb nog goed kunnen maken want het is gebeurd.

Voor Wim is nu de rust gekomen, waar hij zo naar hongerde, omdat innerlijke rust en vrede hem hier nooit vergund is geweest. Een mens wil nou eenmaal meer uit het leven halen dan onterecht invalide verklaard op de liefdadige codepente fopspeen van een minimaal kolereuitkerinkje te sabbelen als een volwassen-gegroeide baby.
Is dat zo gek dan soms?
De een komt erdoor in een inrichting of een asiel.
Een ander in de gevangenis, die slaat er eentje dood, die maakt van een dokter, een ambtenaar of een politieagent of wie ook een bouwpakketje waarvan de stukjes niet meer zo goed in in elkaar passen. En Wim is eruit gestapt.

Een beetje verwarrend is het nog wel geweest.
Ja, ze dachten eerst nog dat hij nog gewoon diep sliep. Hij voelde nog warm aan, namelijk.
Maar dat kwam alleen maar omdat hij tegen de radiator van de verwarming aanlag. Want de engelen waren toen allang gekomen om hem Thuis te brengen. Nu, nu is Wim dus daarboven, en wij zijn nog hier, Titus.
Misschien ziet-ie ons wel, en lacht hij, breed, open, gelukkig en denkt hij: zet hem op jongens, enne... neem maar een lekker Duveltje op mij, hierzo, tussen mijn al of niet gevleugelde nieuwe vrienden, wij zullen jullie van hieruit wel een handje helpen!

Ja, zo ga ik er een beetje mee om, ik geloof in eerherstel en gerechtigheid, het is er, het zal er zijn, alleen niet in het hier en nu, maar wel straks en wel zodanig en mooi dat dat jij en ik ons zullen afvragen: "Gosje, waar heb ik dit nou aan te danken".

Tsjonge, zeg. Ik lijk nou dominee Gremdaat wel.
Nou ja, zo probeer ikzelf hier een beetje mee om te gaan, en ik hoop dat jij het weer op jouw manier een plaats kunt geven, dat je door kunt gaan met de goede dingen die je doet voor anderen. Het moge waar zijn, dat het een het ander als gevolg heeft. Het ene ongeluk trekt het andere ongeluk aan, dat is zo, maar het goede trekt ook het goede aan.

Confucius zegt: virtue never goes alone!
Geef niet op, laat het boze niet overwinnen, volg je hart!

Gerard.

- Terug naar het begin

Inhoudsopgave van Geen Goed Leven, Geen Goede Dood

Contact: titusrivas@hotmail.com

Artikelen van Titus Rivas over sociale kwesties (inclusief columns)