De hand op de spiegel van Janis Heaphy Durham (recensie)
Geplaatst door
Titus Rivas (publicatiedatum: 29 April, 2016)
Samenvatting
Boekbespreking van "De hand op de spiegel. Het verhaal van een journalist over leven na de dood" van Janis Heaphy Durham, door Titus Rivas.
Boekbespreking
Janis Heaphy Durham. De hand op de spiegel. Het verhaal van een journalist over leven na de dood. Utrecht/Antwerpen: Kosmos, 2015. ISBN 9-789021-559490.
De Amerikaanse journaliste Janis Heaphy Durham maakte in de maanden na het vroege overlijden van haar man Max in 2004 vreemde verschijnselen mee. Het ging om verschijnselen die veelvuldig voorkomen in de literatuur over spontane contacten met overledenen. Zoals flikkerende lampen, deuren die vanzelf open en dicht gingen, klokken die op het tijdstip van het overlijden van haar echtgenoot stil bleven staan, en verschuivende tapijten. De titel van haar boek verwijst naar het opvallendste verschijnsel waar de auteur getuige van werd; poederachtige handafdrukken op de spiegel in haar badkamer.
Wat ik waardevol vind aan dit verslag van haar zoektocht naar antwoorden is dat het heel onwaarschijnlijk lijkt dat Durham haar ervaringen verzonnen heeft. Ze maakt handig gebruik van haar vaardigheden als journalist om allerlei deskundigen op het gebied van paranormale verschijnselen te raadplegen, zoals Dean Radin, Eben Alexander, en Bruce Greyson. Daarbij komt ze eerder een beetje onnozel over dan als een geslepen bedriegster.
Verder beschrijft ze een interessante uittredingservaring: “Ik werd midden in de nacht wakker en merkte dat ik me verplaatste door de gang, van mijn slaapkamer naar de voorkant van het huis. Ik verplaatste me, ik liep niet. Ik zweefde of vloog horizontaal, het leek wel alsof ik me niet meer in mijn lichaam bevond. Dat was natuurlijk onmogelijk, maar om een reden die ik niet helemaal begrijp, leek het normaal, opwindend zelfs. Ik had het gevoel dat ik vlakbij en parallel aan het plafond vloog, zonder ertegenaan te botsen.”
Minder positief vind ik dat er in het boek geen onafhankelijke verklaringen opgenomen zijn om de vele poltergeistachtige ervaringen te staven. Dit geeft je als lezer het gevoel dat je volledig afhankelijk bent van haar eigen verklaring. Bovendien komen er wel heel veel persoonlijke details in het boek voor die eigenlijk alleen interessant zijn als je haar ook als privépersoon meer dan gemiddeld boeiend vindt. En haar gebrek aan deskundigheid gaat mij soms net wat te ver. Bijvoorbeeld wanneer ze stelt dat het er eigenlijk niet toe doet of zijzelf of haar overleden man verantwoordelijk is voor de paranormale verschijnselen. Natuurlijk doet dit juist wél ter zake, omdat er in het eerste geval slechts sprake is van een onbewuste uitdrukking van haar eigen rouwproces. Anders dan Durham lijkt te denken heeft dat niets te maken met een diepere, liefdevolle 'eenheid' achter de fenomenen. Ook heeft ze een merkwaardige voorkeur voor interpretaties waarbij Max een soort aardgebonden geest is geworden die niet los kan komen van zijn verleden, in plaats van gewoon haar overleden echtgenoot die dolgraag contact met haar wil maken.
Een goed geschreven maar in diverse opzichten onbevredigend boek.
Titus Rivas
Waardering – 3 sterren
Deze recensie werd gepubliceerd in Terugkeer, 27(1), voorjaar 2016, blz. 30.
Contact: titusrivas@hotmail.com