Titel

Boekbespreking van Reïncarnatie? Essay over de veranderende aard van de kennis

Geplaatst door

Titus Rivas   (publicatiedatum: 26 November, 2011)

Samenvatting

Boekbespreking door Titus Rivas van Reïncarnatie? Essay over de veranderende aard van de kennis van dr, Hugo Verbrugh voor het tijdschrift Terugkeer.


Tekst


Boekbespreking

Hugo Verbrugh. Reïncarnatie? Essay over de veranderende aard van de kennis. Rotterdam: Ad. Donker, 2010. ISBN 9789061006442.

Hugo Verbrugh is in Nederlandstalige alternatieve kringen bekend, of zo men wil: berucht geworden vanwege zijn merkwaardige positie in het debat rond paranormale verschijnselen. Verbrugh paart namelijk een antroposofische levensbeschouwing aan een “skeptische” visie op parapsychologie. Dat levert mijns inziens bizarre standpunten op, zoals dat het onderzoek van Pim van Lommel naar bijna-doodervaringen geen enkele waarde heeft voor het bereiken van een spiritueler wetenschappelijk wereldbeeld.
Verbrugh heeft mij persoonlijk al meer dan eens bijzonder geïrriteerd met zijn uitlatingen en wat dit betreft is zijn nieuwste publicatie Reïncarnatie? geen uitzondering. Zo stelt hij dat het dualisme van lichaam en geest totaal achterhaald is, terwijl het volgens mij juist sterker dan ooit staat. Zijn eigen benadering van het lichaam-geest vraagstuk bestaat uit een onsamenhangende en ondoorzichtige mix van materialistische en antroposofische denkbeelden. Het is bovendien vervelend dat Verbrugh zich herhaaldelijk bezondigt aan nutteloze, vermoeiende uitweidingen. Ook zuiver feitelijk rammelt het boekje in verschillende opzichten. Parapsychologisch bewijsmateriaal voor reïncarnatie in de lijn van Ian Stevenson wordt bijvoorbeeld niet eens genoemd en Verbrugh ontkent het bestaan van vormen van zelfbewustzijn bij dieren. Ik vond het boekje door dit soort opvallende gebreken heel moeilijk door te komen, ook al telt het slechts zo'n 100 pagina's. Uiteraard heb ik het wel uitgelezen, zodat ik op blz. 96 en 97 de volgende curieuze passage over bijna-doodervaringen ben tegengekomen: “Door de wetenschap worden ze op goede gronden fundamenteel bekritiseerd, met als volgend paradoxaal neveneffect dat voor veel kritisch denkende mensen het hele idee van een redelijke benadering van het fenomeen van het hierna wordt beschouwd als onmogelijk. Daardoor werkt het gangbare BDE-discours verwarrend en negatief op de waarheidsvinding inzake reïncarnatie.”
Toch verdient de auteur enige clementie. Hoe onhoudbaar en afstotend ik zijn gedachtegoed ook vind, er kan geen twijfel bestaan aan de oprechtheid van Verbrugh. Zoiets dwingt een zekere mate van respect af, hoewel in mijn geval onvoldoende om zijn werk intellectueel echt serieus te kunnen nemen.

Titus Rivas

Deze recensie werd gepubliceerd in Terugkeer, 22(3), najaar 2011, blz. 28.