Eufemismen
Geplaatst door
Titus Rivas (publicatiedatum: 10 August, 2011)
Samenvatting
Bij massaslachtingen van dieren die in aanraking gekomen kunnen zijn met ziekten zoals mond- en klauwzeer is steeds weer sprake van eufemismen als preventief ruimen en opruimingsteams.
Eufemismen
Iedereen die een beetje bekend is met de Holocaust kent wel
woorden als Einsatzkommandos, Endlösung en
Sonderbehandlung. Stuk voor stuk woorden die gruwelijke
praktijken aanduiden. Ik moest er vandaag weer eens aan
terugdenken naar aanleiding van berichten over massaslachtingen van dieren die in aanraking gekomen kunnen zijn met ziekten zoals mond- en klauwzeer. Daarin is steeds weer sprake van woorden als preventief ruimen en opruimingsteams. Net als 'Sonderbehandlung' roepen deze woorden een medische of klinische behandeling op om erger te voorkomen of te verhelpen.
In feite gaat het echter in beide gevallen om moord. Het
bijvoeglijk naamwoord 'preventief' verwijst dan ook niet naar preventie van ellende bij de dieren zelf, maar alleen naar preventie van economische schade. 'Ruimen' doet eerder
veronderstellen dat het gaat om het schoonmaken van een stal of schuur en niet om het 'opruimen' van de bewoners van zo'n ruimte. Dit soort eufemismen komen overal in de speciësistische werkelijkheid voor. Zo spreken jagers doorgaans van zweet als ze het over bloed hebben en over oogsten als het om afschieten gaat. Dieren die geselecteerd zijn om een vroegtijdige dood te sterven worden afgemaakt. Proefdieren worden opgeofferd (sacrificed). Dieronterende leefomstandigheden worden neutraal benoemd als huisvestingssystemen. In het Engels spreken ze van intra-species recycling als ze in feite veevoer met ingrediënten afkomstig van andere leden van de eigen diersoort bedoelen. En ga zo nog maar een heel tijdje door.
Net als in het geval van de Shoah worden eufemistische termen door speciësisten gebruikt om te kunnen praten over misdaden zonder dat men zelf erkent dat het misdaden betreft. Zo verguld je een realiteit, je haalt er de scherpe kantjes vanaf en maakt het voor jezelf en anderen verteerbaarder, minder confronterend.
Nu komen woorden als 'zweet' uit het jagersvocabulaire vreemd over op buitenstaanders.
De term 'preventief ruimen' lijkt echter alom ingang te hebben gevonden. Dat is extra aangrijpend als we bedenken dat ze een grootschalige moord op weerloze dieren aangeeft. Hoe meer dit soort woorden kritiekloos geslikt en overgenomen worden, des te meer we er zeker van kunnen zijn dat onze maatschappij steeds immoreler aan het worden is. En dat allemaal in de naam van zakelijkheid, om een ander eufemisme te gebruiken.
Deze column verscheen eerder in Gezond Idee!, nummer 50, blz. 25.
Contact: titusrivas@hotmail.com